Λεκάνη Διαχείρισης Τελμάτων (ΛΔΤ)

Τα υπολείμματα του μεταλλεύματος μετά την έκπλυση με διάλυμα κυανιούχου νατρίου παρουσία ενεργού άνθρακα για την απόληψη του χρυσού και του αργύρου, περνούν από επεξεργασία καταστροφής κυανιόντων σύμφωνα με τη μέθοδο INCO^TM(SO₂+O₂). Μετά την εφαρμογή της μεθόδου «INCΟ» η περιεκτικότητα σε ολικά κυανιούχα του παραπάνω υπολείμματος θα είναι μικρότερη από 1 ppm, τουλάχιστον δέκα φορές μικρότερη από το καθορισμένο όριο του πρόσφατου κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ελληνικού Κράτους όπως αναφέρεται στη διαχείριση των αποβλήτων από μεταλλευτικές δραστηριότητες (EU Directive 2006/21/EU, ΚΥΑ 39624/2209/Ε103). Τα κατάλοιπα αυτής της κατεργασίας θα μεταφέρονται με φορτηγά στο χώρο απόθεσης μετά από πύκνωση και αφύγρανση σε φιλτρόπρεσσες.

Ολόκληρος ο σχεδιασμός του μεταλλείου εκπονήθηκε σύμφωνα με την αρχή της μηδενικής απόρριψης στο περιβάλλον, σε πλήρη εναρμόνιση με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνολογίες (Best Available Techniques, 2006) για την εξορυκτική βιομηχανία (βλ. Συνδέσμους-Links στο τέλος)

 

Μονάδα Φιλτρόπρεσσας

Η μονάδα της φιλτρόπρεσσας είναι μία μηχανική μονάδα συμπίεσης του επεξεργασμένου πολφού του πετρώματος μετά το στάδιο της καταστροφής των κυανιόντων. Στο εργοστάσιο του Περάματος προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί μια σειρά από φιλτρόπρεσσες για να καλυφθούν οι καθημερινές ποσοτικές ανάγκες επεξεργασίας.

Ανάλογα με τις ανάγκες απόδοσης του εργοστασίου επεξεργασίας αλλά και της απαιτούμενης ποσότητας νερού θα χρησιμοποιηθεί και ανάλογος αριθμός μονάδων φιλτρόπρεσσας, οι οποίες θα είναι συνδεδεμένες σε σειρά.

 

Χώρος Απόθεσης Αφυγραμένου Τέλματος (ΧΑΑΤ).

Κύρια στοιχεία του σχεδιασμού:

• Η εγκατάσταση οριοθετείται από τέσσερα αναχώματα (ανάντη, κατάντη, ανατολικά και δυτικά), που θα κατασκευασθούν περιμετρικά του χώρου απόθεσης και θα διασφαλίζουν τη μόνιμη και περιβαλλοντικά ασφαλή απόθεση των κατάλοιπων της παραγωγικής διαδικασίας.
• Το κύριο ανάχωμα (κατάντη του χώρου) θα είναι ένα τυπικό ανάχωμα λιθορριπής και για την κατασκευή του, όπως και για τα υπόλοιπα αναχώματα, θα χρησιμοποιηθεί υλικό προερχόμενο από δανειοθάλαμο εντός της περιοχής απόθεσης.
• Ο σχεδιασμός προβλέπει αντοχή σε σεισμικό γεγονός μεγέθους 8,1 βαθμών της κλίμακας Richter.
• Το συνολικό ύψος του θα είναι 40 μέτρα με τελικό επίπεδο στέψης στα 195 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
• Για τη διαχείριση των νερών θα κατασκευασθεί λίμνη συλλογής υδάτων κατάντη της εγκατάστασης. Οι επιφανειακές απορροές της ευρύτερης λεκάνης απορροής θα συλλέγονται μέσω αναχώματος ανάσχεσης στο βόρειο τμήμα της εγκατάστασης και από περιμετρικά κανάλια εκτροπής.

 

Στεγανοποίηση

Η στεγανοποίηση του Χώρου Απόθεσης Αφυγραμένου Τέλματος (ΧΑΑΤ) επιτυγχάνεται με την επίστρωση του πυθμένα της εγκατάστασης και των πλευρών όλων των αναχωμάτων με σύστημα στεγανοποιητικών υλικών, που θα περιλαμβάνει γεωσυνθετική αργιλική επίστρωση (GCL) πολύ χαμηλής διαπερατότητας (1×10^-10 m/sec) και γεωμεμβράνη Υψηλής Πυκνότητας Πολυαιθυλενίου (HDPE), πάχους 1,5 mm με συνολική διαπερατότητα 1×10^-10 m/sec. Αξίζει να σημειωθεί πως στους ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) τοποθετείται γεωμεμβράνη διαπερατότητας 1×10^-9 m/sec.

Στο ΧΑΑΤ θα καταλήγουν επίσης και τα στραγγίσματα από το χώρο του μεταλλείου, τα οποία θα συλλέγονται από ειδικό σύστημα αποστράγγισης, που θα κατασκευασθεί πάνω από τη γεωμεμβράνη.

Οι επιφανειακές απορροές της ευρύτερης λεκάνης απορροής θα συλλέγονται μέσω αναχώματος ανάσχεσης στο βόρειο τμήμα της εγκατάστασης και από τα περιμετρικά κανάλια εκτροπής κατάντη της εγκατάστασης και θα παροχετεύονται ανάλογα με τις επικρατούσες κλιματολογικές συνθήκες είτε εντός της λίμνης συλλογής υδάτων είτε κατάντη της εγκατάστασης.

Μετά τη διαδικασία καταστροφής των κυανιόντων INCO^TM(SO₂/οξυγόνο), το αφυγραμένο τέλμα (filtercake) θα μεταφέρεται με φορτηγά αυτοκίνητα και θα αποτίθεται σε κατάλληλα κατασκευασμένο χώρο απόθεσης τελμάτων συνολικής ωφέλιμης αποθηκευτικής χωρητικότητας 6,9 Mm³.

Μετά την παύση των εργασιών του μεταλλείου θα ξεκινήσει η αποκατάσταση της ΧΑΑΤ, με την κάλυψή της από στείρα οξείδια, γεωΰφασμα και τέλος με εδαφικό υπόστρωμα (φυτική γη). Στο εδαφικό υπόστρωμα θα φυτευτούν ενδημικά είδη φυτών.

Μετά από μια περίοδο παρακολούθησης τουλάχιστον 5 ετών, η περιοχή του Έργου θα επιστραφεί για τη συμφωνημένη χρήση γης.

 

Διαχείριση Νερού

Μετά από εκτεταμένες έρευνες στην περιοχή του Έργου (γεωλογικές, υδρολογικές και υδροχημικές), καθώς και από τις δοκιμές άντλησης που πραγματοποιήθηκαν συντάχθηκε ένα σχέδιο αειφορικής διαχείρισης των υδατικών πόρων του Έργου, το οποίο εξασφαλίζει την υδροδότησή του ενώ παράλληλα εκμηδενίζει οποιαδήποτε πιθανή επίπτωση στους επιφανειακούς και υπόγειους υδατικούς πόρους και το περιβάλλον.

Τα κύρια σημεία του σχεδίου διαχείρισης των υδατικών πόρων του Έργου είναι τα εξής:

• Για τη διαχείριση των νερών θα κατασκευασθεί λίμνη συλλογής υδάτων κατάντη της εγκατάστασης.
• Οι επιφανειακές απορροές της ευρύτερης λεκάνης απορροής θα συλλέγονται μέσω αναχώματος ανάσχεσης στο βόρειο τμήμα της εγκατάστασης και από τα περιμετρικά κανάλια εκτροπής κατάντη της εγκατάστασης και θα διοχετεύονται ανάλογα με τις επικρατούσες κλιματολογικές συνθήκες είτε εντός της λίμνης συλλογής υδάτων είτε κατάντη της εγκατάστασης.
• Οι επιφανειακές απορροές εντός της εγκατάστασης θα συλλέγονται από τα περιμετρικά κανάλια εκτροπής και θα διοχετεύονται στη λίμνη συλλογής υδάτων.
• Στη λίμνη θα καταλήγουν επίσης και τα στραγγίσματα από το χώρο του μεταλλείου, τα οποία θα συλλέγονται από ειδικό σύστημα αποστράγγισης, που θα κατασκευασθεί πάνω από τη γεωμεμβράνη.
• Τα νερά της επιφανειακής απορροής από το μεταλλείο, των σωρών απόθεσης στείρων, και το εργοστάσιο επεξεργασίας μεταλλεύματος θα διοχετεύονται επίσης στη λίμνη συλλογής ύδατος.
• Οι πραγματικές απαιτήσεις σε νερό, σε ετήσια βάση ενός μέσου υδρολογικού έτους, είναι 16m³/h και κυμαίνονται από 11m³/h μέχρι 21m³/h στις υγρές και ξηρότερες περιόδους αντίστοιχα.
• Στην περιοχή εμφανίζονται δύο υδροφόροι ορίζοντες, ανεξάρτητοι γεωλογικά, ένας του Τριτογενούς και ένας του Μεσοζωϊκού
• Η υδρογεώτρηση W2R που βρίσκεται στον υδροφόρο των μεταμορφωμένων πετρωμάτων του Μεσοζωϊκού, θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του έργου, καθώς το νερό της είναι ακατάλληλο για ύδρευση ή άρδευση.
• Το νερό της W2R μπορεί να καλύψει με περιβαλλοντική ασφάλεια τις απαιτήσεις του εργοστασίου ακόμη και στις πιο ακραίες συνθήκες ξηρασίας
• Ο οικισμός του Περάματος καθώς και των γειτονικών οικισμών χρησιμοποιούν για ύδρευση και άρδευση το νερό του υδροφόρου ορίζονταστα στρώματα του Τριτογενούς.
• Στο Έργο Περάματος δεν θα χρησιμοποιηθεί υδροφόρος του Τριτογενούς, ο οποίος είναι χρήσιμος για τις τοπικές κοινωνίες.
• Η υδρογεώτρηση θα χρησιμοποιείται μόνο αν το νερό της ανακύκλωσης από τη φιλτρόπρεσσα και τη λίμνη συλλογής υδάτων δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του εργοστασίου.
• “Η υδρογεώτρηση W2R μπορεί να καλύψει τις συνολικές απαιτήσεις σε νερό του Έργου ακόμα και σε εκτεταμένες περιόδους ξηρασίας χωρίς να προκληθεί κάποια δυσμενής περιβαλλοντική επίδραση” – Υδρογεωλογική Μελέτη, Οκτώβριος 2003, Καθ. Γ. Καλλέργης, Παν. Πατρών

Τα παραπάνω στοιχεία περιέχονται σε λεπτομερείς μελέτες που εκπονήθηκαν από μεγάλες ελληνικές και διεθνείς, μελετητικές εταιρείες όπως η ECHMES, η ENVECO και η GOLDERS. Επικαιροποιήθηκαν στη συνέχεια από τη μελέτη με τίτλο «Έργο Περάματος – Βιώσιμη Διαχείριση των Υδατικών Πόρων στη Περιοχή του Έργου» του Πανεπιστημίου Πατρών, καθηγητής Γ. Καλλέργης.